Eigið góðan kosningadag.

 Snæfellsjökull, sumar 2008.

 Eyjafjörður, sumar 2009

 Þingvellir, sumar 2007

 

Okkur mun farnast vel.

Svo kvað Zaraþústra... eða þannig.

Fékk hugboð fyrir nokkrum vikum, þess efnis að eitthvað myndi stjórnlagaþing á endanum tengjast inngöngu í ESB.

Það kemur fyrir að hugboð reynast rétt.

Við fyrsta yfirlestur laga um Stjórnlagaþing fékk ég  tilfinningu fyrir því ,að þau væru samin  í flýti... en svo er nú reyndar ekki... þannig lagað séð ,en þeim er hraðað í gegnum þingið virðist vera og tekur stöðugum breytingum (etv. eðlilegt ferli og vertíðarkennt).

Vefur Alþingis er góður til síns brúks, eins og vera ber og fróðlegt að fara yfir málið þar.

4.11.2009

"Þskj. 168  —  152. mál. Frumvarp til laga um stjórnlagaþing.

(Lagt fyrir Alþingi á 138. löggjafarþingi 2009–2010.)

I. KAFLI
Hlutverk og skipan.
1. gr.
Hlutverk.

    Forseti Íslands skal boða til ráðgefandi stjórnlagaþings til að endurskoða stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33 17. júní 1944."

....

3. gr.
Viðfangsefni.

    Stjórnlagaþing skal sérstaklega taka til umfjöllunar eftirfarandi þætti:
    1.      Undirstöður íslenskrar stjórnskipunar og helstu grunnhugtök hennar.
    2.      Skipan löggjafarvalds og framkvæmdarvalds og valdmörk þeirra.
    3.      Hlutverk og stöðu forseta lýðveldisins.
    4.      Sjálfstæði dómstóla og eftirlit þeirra með öðrum handhöfum ríkisvalds.
    5.      Ákvæði um kosningar og kjördæmaskipan.
    6.      Lýðræðislega þátttöku almennings.
    Stjórnlagaþing getur ákveðið að taka til umfjöllunar fleiri þætti en getið er í 1. mgr.

Loka niðurstaða: útgefin 25.júní 2010,  lög no.90.

( 39 já, 1 nei, 11 greiddu ekki atkv., 12 fjarstaddir.)


"I. kafli. Hlutverk og skipan.
1. gr. Hlutverk.
Forseti Alþingis skal í samráði við stjórnlaganefnd boða til ráðgefandi stjórnlagaþings til að endurskoða stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, nr. 33 17. júní 1944.

................

                                                                       3. gr.

Viðfangsefni.     Stjórnlagaþing skal sérstaklega taka til umfjöllunar eftirfarandi þætti:

1.

Undirstöður íslenskrar stjórnskipunar og helstu grunnhugtök hennar.

2.

Skipan löggjafarvalds og framkvæmdarvalds og valdmörk þeirra.

3.

Hlutverk og stöðu forseta lýðveldisins.

4.

Sjálfstæði dómstóla og eftirlit þeirra með öðrum handhöfum ríkisvalds.

5.

Ákvæði um kosningar og kjördæmaskipan.

6.

Lýðræðislega þátttöku almennings, m.a. um tímasetningu og fyrirkomulag þjóðaratkvæðagreiðslu, þar á meðal um frumvarp til stjórnarskipunarlaga.

7.

Framsal ríkisvalds til alþjóðastofnana og meðferð utanríkismála.

8.

Umhverfismál, þar á meðal um eignarhald og nýtingu náttúruauðlinda.

     Stjórnlagaþing getur ákveðið að taka til umfjöllunar fleiri þætti en getið er í 1. mgr."



Málið fer til  í fyrstu umræðu 12.11. 2009 , og aðra 8.6. 2010 sem lýkur 12.6 (sama ár).... (þingskjölum dreift 4.6), Þriðja umræða fer fram 16. 6. 2010 (þingskjölum dreift 12.6.)

Nefndarálit fyrir aðra umræðu eru 3 (meirihluti, minnihluti 1 og minnihluti 2).

Breytingartillögur þrjár.

Þar kemur inn 7. og 8 atriði verkefna til þingsins.

Frumvarpið liggur þá breytt fyrir þriðju umræðu, fær framhaldsnefndarálit (14.júní 2010) og breytingatillögu í framhaldi af því.

Þá dettur "forseti" út og í staðinn kemur "forseti Alþingis"...  "þjóðfundur" kemur inn og "stjórnlaganefnd."

þar er hámarksauglýsingakostnaður frambjóðenda ákveðinn og einnig kemur allsherjarnefnd með langa umhugsun um þjóðaratkvæðagreiðslu ....  á því plaggi er frá stjórnlagaþingi kemur.

sem ratar þá  inn í lögin að lokum.

------------

All nokkur innsend erindi eru skráð vegna málsins, umsagnir og minnisblöð.

Kosningakerfið SVT,  er stór hluti málsins og liggja all nokkur minnisblöð um það,

Así, vill fjölga fulltrúum á stjórnlagaþingi í 60-70.

Samband Sveitafélaga er ekki hrifið af persónukjöri og óskar eftir því að fá kostnað vegna kosninganna greiddann.

Hreyfingin og Borgarahreyfingin hafna því að þingið sé ráðgefnadi. (en ekki bindandi eins og til stóð í upphafi vega).

Tillögur koma um aðrar aðferðir við stjórnarskrárbreytingun, þar sem Alþingi gefur ekki frá sér valdið á þessu mikilvæga verkefni (sem skv. stjórnarskrá er hjá Alþingi).

og Stjórnarskráfélagið biður um meiri tíma til undirbúnings og umræðu í þjóðfélaginu... fram á mitt ár 2011  til aðlögunar og undirbúnings... Já því ekki það. Gáfað fólk þarna í Stjórnarskrárfélaginu...

Þessi mánaðarundirbúningur fyrir kjósendur jafnt og marga frambjóðendur er afar naumt skammtaður tími.

Niðurstaða mín er sú, að hraða þurfi þessu ferli til að ná fram breytingu sbr. lið 7 á verkefnalista stjórnlagaþings til að liðka fyrir um vegna ESB ferlisins.

Ég kann að hafa rangt fyrir mér.

Vonir fólksins eru mismunandi og margvíslegar.

Almenningur sem rætt var við í kvöld, vonast eftir "einhverri breytingu", "einhverju betra"... en hvað er það?

 

Það sem aðrir leggja í púkkið á lífsleiðinni.

Í Frumkvöðlanáminu á Keili kynntist ég mörgu góðu og kláru fólki. Meðal þeirra var landsþekkt kona sem hefur lagt sitt lóð á vogaskálarnar hvað varðar táknmálið. Hún vill gera táknmálinu jafnhátt undir höfði og hinu talaða máli.

Hún er ein af þeim manneskjum sem hefur lagt í mitt lífsleiðarpúkk. Sannarlega hefði ég ekki skilið hennar heim nema vegna þessara góðu kynna.

Við eigum svo mikið af flottu hugsjónafólki sem passar upp á sitt og lætur vel í sér heyra þessa dagana.

Það hlýtur að vera meigregla að staldra við og hlusta.

Margar góðar hugmydir hvað varðar bættar undirstöður okkar, í tengslum við frumvarp að nýrri stjórnarskrá ,hef ég hlýtt á undanfarna daga í útvarpinu.

Ein er sú, að leggja tvær stjórnarskrár fyrir þjóðina til atkvæða.

Aðra þá sem stjórnlagaþing hefur samþykkt og hina þá sömu með breytingum sem Alþingi hefur  lagt til við sína yfirferð.

Ætli við nennum öllum þessum kosningum..... já vonandi.

Enda virðist það sýnt, að vægi þjóðaratkvæðagreiðslan verður aukið í drögum að nýrri strjónarskrá frá stjórnlagaþingi, ef marka má vilja meirihluta frambjóðenda.

Svo við þurfum að fara að setja okkur í tíðari kosningastelligar...

Önnur hugmynd var líka mjög skemmtileg, en það er að hafa Þjóðfund árlega til að taka púlsinn og veita aðhald ... og það á Þingvöllum.  Tek heilshugar undir þessa tillögu.

Einn frambjóðenda er búinn að gera drög að upphafskafla nýrrar stjórnarskrár... sem byrjar þá svona.... "Við íslendingar..... (gott og vel, það er spurning...

Annar hefur sagt þá sem vinni fyrir þjóðina ættu að skilgreina sig sem "Þjóna þjóðarinnar...  gott til að ná auðmýktinni inn í hugsanaferlið.

Ég vildi enn óska þess, að á þinginu komandi gæti virkilega skapast nýtt umræðuform.

Það þarf persónulegan þroska til að taka þátt í lýðræðislegri rökræðu...

Það er kallað á "eitthvað nýtt"... Nýtt Ísland. 

Allar raunverulegar breytingar koma innan frá, hjá hverri einstakri manneskju... 

Eigi þingið að verða raunverulegt upphaf að "einhverju nýju" ... og betra auðvitað, þá er ég sannfærð um að það gerist ekki nema þingið sýni í verki að það sé tilbúið til að , 

vinna samkvæmt þeim gildum sem við (skv. þjóðfundi viljum hafa) og skapa raunverulegt fordæmi fyrir þessu nýja.

Þannig (og eiginlega bara þannig finnst mér) getur það lagt í púkkið .... eitthvað sem hreyfir við.

 

Innan fárra daga kemur þá í ljós, hvernig þessari tilraun muni farnast.

Vart þó þorandi að nefna á nafn orðið sem hæst ber þessa dagana.

Hefur verið sérstök upplifun að taka þátt í þessari... sem ég kalla "svokölluðu" kosningabaráttu... en það er svolítið eins og taka þátt í keppni eða leik, þar sem verið er að búa til leikreglurnar jafnharðan.

Mér finnst reyndar eftir að þættirnir á RÚV komust í loftið og á vefinn, vera mun betra að átta sig á flóru frambjóðenda.

Engin leið á því að átta sig á því hvernig facebook (eitt aðal kynningatæki frambjóðenda) er að nýtast.

Einn frambjóðandi hefur orðið á vegi mínum á Laugaveginum með sitt kynningarefni og nokkra kvenframbjóðendur hitti ég í Ráðhúsinu í vikunni.

Hef eitt drjúgum tíma í það að reyna að ná utanum allt heila klabbið, á vefmiðlum ... en það er samt svo undarlegt, að einhvern vegin hefur maður tilfinningu fyrir óáþreyfanleik og tómarúmi.

Settist með vinafólki í vikunni til að fara sameiginlega yfir kynningarblaðið góða... en eins og flestir þá gáfumst við upp öðru hvoru inn á milli.... og var mikið andvarpað yfir þessu vali, sérlega þegar um mjög samviskusamt fólk er að ræða, sem dettur ekki annað í hug en að nota sinn dýrmæta kosningarétt og vill sannarlega komast hjá því að gera afdrifarík mistök.

.... "get ekki fyrirgefið mér að kjósa svo einhverja vitleysu..." varð einni að orði.

Hætt er við að valið verði á endanum handahófskennt og því miður ekki undarlegt að sumir hreinlega gefist upp.

- 70% kosningaþátttaka er þó meira en mátti heyra fyrir viku. -

Mun þessi tilraun til persónukjörs vonandi gefa vísbendingar um hvort slíkt form sé að öllu leyti heppilegt eitt og sér.

... Verð að játa að ég maður varð hálfskömmustulegur yfir fréttunum í kvöld við það eitt að heyra að  hver skanni... til að skanna kjörseðil (sem nota bene, verður að skrifa fast á svo skannin geti lesið) ... kostar 5 miljónir.

 

 

 

 

149.982 = 33 = 6. Summan úr fyrstu röðun minni á kynningarkjörseðilinn.

15 kvk. 10 kk.  Aldursbil f:1930-1990. 

KVK. Póstn. 101=2, 105 =2 ; Borgarb.=1; Vesturbyggð = 1; Kóp=2; Árborg =1; Akureyri=1; Mosó=1; Reykjanes=2; Ísafjörður=1.

KK Póstn. 101=1; 108=1; 112=1; Akureyri=1; Stykkishólmur=1; Kóp.=3; Borgarbyggð =1; Garðabær=2.

Nokkuð sátt við valið, sem ég vil láta endurspegla sem breiðastan hóp; aldur,kyn og búseta.

(Mun þó aðeins laga þetta til ef ég finn fleiri konur frá þeim svæðum á landsbyggðinni er vantar inní ).

(Skemmtilegast væri að ná summunni 9, sem er góð tala ... eða jafnvel 8).

Tók einnig mið af því að frambjóðandi kæmi til leiks með opnum hug, tilbúin(n) í umræðu, góða og mikla vinnu.

Samkvæmt lögum um Stjórnlagaþing, (nr.90/2010) ræður þingið sér sérfræðinga til álitsgjafar um ólík málefni.

Þingið á einnig að taka við erindum frá almenningi og hagsmunahópum, ásamt því að upplýsa alþjóð skilmerkilega um störf þingsins á meðan á því stendur.

Mikil og krefjandi vinna bíður, þeirra sem til starfans verða valdir.

 

Orðin ferköntuð og glaseyg af lestri framboðsyfirlýsinga.

Það er að æra óstöðugan, að reyna að fylgjast með tvístraðri umræðunni og kosnigabaráttu einstaklinga í framboði til þingsins góða.

Á facebook síðu Stjórnlagaþings safna frambjóðendur „like“ og eru sumir augljóslega ötulli en aðrir.Í tísku er að setja „töluna sína“ inn á myndina. (Ég reyndi en fannst þetta eins og fanganúmer).

Svo auglýsa sumir ... og aðrir ekki.

Vissulega er það ákveðin kurteisi við kjósendur að koma sínum sjónarmiðum á framfæri þeim til auðveldunar við val. Þó er úr vöndu að ráða þar sem það er ekki endilega samþykkt að vera að ota sínum tota... eða annarra er manni þykir árennilegir... svona opinberlega.

Ríkisfjölmiðlum er vandi á höndum vegna fjölda frambjóðenda þar sem hið fullkomna jafnræði þarf að ríkja. Rúv er þó búið að koma upp ágætissíðu á sínum vef og á það einnig við um aðra vefmiðla.

Á vef DV. gefst lesendum tækifæri til að svara ákveðnum spurningum með fyrirframgefnum svörum sem er takmarkandi en ágætis leiðarvísir fyrir kjósendur þar sem þeir geta þannig borið sig saman við frambjóðendur.

Sjórnarskrárfélagið hefur staðið sig með afbrigðum vel og sent frá sér efni til hlustunar auk lifandi framboðskynninga þeirra sem hafa mætt.

Í dag hlustaði ég m.a. á  fyrirlestur Þorsteins Pálssonar frá Skálholtsfundi, en var yfirskrift hans „Hvað er málið“.  Þorsteinn bendir á að fyrirkomulag þjóðfundar sé gerólíkt í eðli sínu fyrirkomulagi Alþingis.

Á alþingi ræði menn með sérstökum hætti málin ofan í kjölinn til að komast að niðurstöðu en Þjóðfundur komi fram með hinar ólíku skoðanir í heild.

Mér finnst persólulega alltaf gott að hlýða á mótvægi þess sem fer eins og eldur um sinu hópsálarinnar. Ég er enn þeirrar skoðunar að við verðum að stíga varlega til jarðar og láta ekki „anda dagsins“  leiða okkur á villigötur. (eins og við höfum gert... eða hvað?)

.Lögin um Stjórnlagaþing kveða á um form þingsins að mestu. Þar kemur fram að stjórnlagaþingsnefnd skuli leggja niðurstöður þjóðfundar fyrir þingið. Skipa skal forseta þings og formenn nefnda eftir sérstökum reglum ásamt því að ráða til sérfræðinga.

Enn er ég tvímælalaust þeirrar skoðunar að heillavænlegast sé að á þingið veljist breiður hópur fólks, sem kemur til starfa með opnum huga, tilbúið til að vinna eftir lýræðislegum leiðum og skapa nýtt umræðuform. 

Hvað sem segja má um nauðsyn þess að breyta stjórnarskránni nú, þá er svo komið að þingið mun taka  til starfa.

Meðframbjóðandi var óvænt ferðafélagi á heimleið frá Kaupmannahöfn í síðustu viku. Hann sér Stjórnlagaþing sem ljósið í myrkrinu.

Ég er sammála honum að því leyti, að takist með þessu að ná frið og sátt til framtíðar er verkefnið þess virði.

Áhugaverður listi frambjóðenda.

Það verður skemmtileg glíma að finna út þá einstaklinga sem maður treystir best á þingið.

Margir hafa haft af því ærnar áhyggjur hvernig náist að mynda sér skoðun. Enn gefst tími og listinn er kominn.

Þegar allt kemur til alls, þá held ég að á endanum nái kjósendur að gera upp hug sinn svo þeir verði sáttir við. (suduko og krossgátuhefðin kemur þá væntanlega að góðum notum).

Sé hér í viðhengi við fréttina um listann, leiðbeiningar um val.

Viðurkenni að ég hef samkvæmt þeirri úttekt tvo meigin ókosti:

Tvö starfsheiti (sem ég er reyndar sammála að sé óþarft ) og svo er ég ákaflega vel máli farin, en það tel ég reyndar mikinn kost.

Annars leit ég strax yfir starfsheitin og lét nöfnin liggja á milli hluta í fyrstu umferð.

Ja, svona er þetta.

 

 

"Goddi", góður og ekta.

Systur minni fannst hún orðin n.k. grúppía fyrir þáttinn Návígi á RUV á facebook síðunni sinni, þegar hún mærði bæði stjórnanda og viðmælendur í tvígang. Um var að ræða viðtalið við Pál Skúlason og "Godda". Ég get tekið undir með henni.

Það er mikið gott að heyrist hátt í mönnum eins og þeim þessa dagana. Páll er vel máli farinn hugsuður og heimspekingur, sem nær að setja umræðuna á eðlilegt og vitrænt plan. Hann kann  auðvitað öll "trikkin í bókinni" (á óvandaðri íslensku) ... aðferðafræði vandaðrar umræðu, sem við þurfum öll að læra og tileinka okkur.

"Godda", þennan ágæta mann sem var viðmælandi Þórhalls í gærkveldi, þekki ég ekki persónulega en mér fannst gott að fá þessa sýn hans sem innlegg í þá umræðu er hæst mun bera á næstu vikum.  Umræðuna um það hver við erum sem þjóð.

Útskýringar hans á því hvernig  myndmálið læsist í okkur ósjálfrátt  var afar áhugaverð og í rauninni nauðsynlegt að skilja og skynja.

Rakti hann sögu, skjaldarmerkis okkar, fjallkonu, fána og Alþingishúss m.a. Lýsti því hvernig þessi merki hafa inngreypst í hugi okkar og verið hluti af sjálfsmynd okkar sem þjóðar... og kannski okkar eigin sjálfsmynd sem einstaklingar og hluti af þjóð....

Þótt  íslenska fjallkonan eigi sér fyrirmynd í annarri gyðju (eða öðrum gyðjum öllu heldur), þá skiptir það einhvern vegin ekki öllu máli fyrir mig. Mér þykir hún jafn falleg táknmynd engu að síður.

Mér finnst hins vegar mjög gott að skilja þetta samhengi hlutanna og sjá það í víðara samhengi.

Tel ég mikilvægt einmitt á þessum tímapunkti að við lærum að skilja þetta samhengi allt og ekki síst hin nýja kynslóð sem taka mun við.

Ég deili áhyggum af ofurtrú á "guðinn" exel.

Sannarlega er náttúran ekta, þau tengsli endurnýjaði ég með afgerandi hætti í sumar við jurtatínslu. Það er óendanlega dýrðlegt að vera í skínandi sumarólinni í móa umlukinn jurtaflóru, fossnið og fuglasögn. Svo ekki sé talað um að læra hvaða jurt er hvað og til hvers hún er nýtileg.

Já það er ekta... eins og "Goddi" sjálfur, lopapeysan og slátirð... þangað sem við leitum til að reyna að skilja okkur sjálf sem einstaklinga og þjóð.

Holtasóley. Þjóðarblóm Íslands.